Πώς τα Ζώα Επηρεάζουν Θετικά της Ζωή μας.
Δεν είναι απαραίτητο να έχεις συναναστραφεί με έναν Σκύλο Θεραπείας για γνωρίζεις πόσο σημαντικός είναι ο δεσμός που χτίζουμε με τα ζώα και πώς αυτός μπορεί να μας καθορίσει στην πορεία της ζωής μας.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που είναι κηδεμόνες κατοικιδίων, βλέπουν τα κατοικίδια τους ως έμπιστους φίλους, ως ισάξια μέλη της οικογενείας τους και με το δίκιο τους. Η αποδοχή που νιώθουν από αυτά, καθώς και άλλα θετικά συναισθήματα που βιώνουν καθημερινά μέσω της συναναστροφής μαζί τους, έχουν θετικά αποτελέσματα στην ψυχική και σωματική υγεία τους. Για παράδειγμα, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια οι διαπροσωπικές σχέσεις, η συντροφικότητα και η επιθυμία για άσκηση βελτιώνονται σημαντικά, μέσω της κινητήριας δύναμης που περιέχει η αγάπη και η προστασία του κατοικιδίου τους.
Αν πάρουμε για παράδειγμα τον σκύλο, που πρεσβεύει την πιστή και την ανιδιοτελή αγάπη. Μέσω της επαφής μαζί του, γίνεται πιο εύκολη η κοινωνικοποίηση και η άσκηση του κηδεμόνα του. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι κηδεμόνες σκύλων κατά τη διάρκεια της βόλτας έχουν κοινωνικές συναναστροφές με άλλους κηδεμόνες. Συζητούν για τα κατοικίδια τους και δημιουργούν κοινωνικές σχέσεις, ενώ σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαν αυτή την δυνατότητα. Επιπλέον, ενώ κάποιοι κηδεμόνες δυσκολεύονται ως προς τη σωματική άσκηση, έχοντας ως κίνητρο την ευζωία του σκύλου τους περπατάνε σε καθημερινή βάση 2 με 3 φορές την ημέρα. (3)
Ο δεσμός ανθρώπου-ζώου είναι πλέον βασικό αντικείμενο έρευνας σε όλο τον κόσμο, με κύριο αντικείμενο μελέτης, τα οφέλη αυτού του δεσμού. Βλέπουμε καθημερινά πως ο άνθρωπος, έχει όλο και περισσότερο την ανάγκη να επιστρέφει στο φυσικό του περιβάλλον, πράγμα που κατορθώνει μέσω της επαφής του με τα ζώα. Αν σκεφτούμε ότι οι ρυθμοί της καθημερινότητας μας ξεπερνούν τους δικούς μας, είναι λογικό να θέλουμε την ηρεμία και την αγάπη ενός ζώου για να επανέλθουμε σε μία πιο φυσική κατάσταση.
Αλλά πως εξηγείται όλο αυτό μέσα από την επιστήμη; Πλέον είναι αποδεκτό και από την ερευνητική κοινότητα (1) ότι τα ζώα έχουν ευεργετικές ιδιότητες στη ζωή των ανθρώπων, ως προς την σωματική και την ψυχική τους υγεία. Είναι τόσα τα ερευνητικά ευρήματα που αυτή η ευεργετικότητα των ζώων, έχει επεκταθεί πέρα από τα απλά καθημερινά πλεονεκτήματα. Συγκεκριμένα θεωρείται πως ο δεσμός μεταξύ ανθρώπου-ζώου μπορεί να βοηθήσει σημαντικά σε καταστάσεις έντονων κρίσεων. Ως έντονη κρίση ορίζεται μία κατάσταση στην οποία όταν βρίσκεται ένα άτομο, αδυνατεί να διαχειριστεί την καθημερινότητα του, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να πάρει αποφάσεις ή να δράσει.(2)
Τα κλινικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η επαφή με τα ζώα και συγκεκριμένα με το σκύλο, επηρεάζει τις βιολογικές μεταβλητές του ανθρώπου. Μία από αυτές είναι η ωκυτοκίνη ή αλλιώς η ορμόνη της αγάπης, η οποία μειώνει το στρες και παίζει σημαντικό ρόλο στις λειτουργίες που έχουν σχέση με τη σωματική και την ψυχική υγεία.(4) Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι μόνο η βλεμματική επαφή μεταξύ του σκύλου και του ανθρώπου, αυξάνει τα επίπεδα ωκυτοκίνης 150% στο σκύλο και 300% στον άνθρωπο.(5) Επιπλέον, η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες, η οποία συνδέεται με την κατάθλιψη, τον διαβήτη και την απώλεια μνήμης, μειώνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό, κατά την επαφή με το σκύλο πράγμα πολύ σημαντικό για την καθημερινότητα του ατόμου.(6)
Επίσης, η αυτοφροντίδα ενός ατόμου αυξάνεται σημαντικά όταν είναι κηδεμόνας ενός σκύλου. Μέσα από την αίσθηση της υπευθυνότητας που δημιουργείται για τον σκύλο, δημιουργείται και η ανάγκη να είναι σε καλή κατάσταση το ίδιο το άτομο, ώστε να είναι σε θέση να φροντίσει, τον σκύλο (7). Άλλη μία δεξιότητα του σκύλου είναι το παιχνίδι. Κάτι που ξεχνάμε να αξιοποιούμε μεγαλώνοντας και που μας προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Η συναισθηματική και η ψυχική διέγερση που δημιουργείται μέσα από το παιχνίδι με τον σκύλο, είναι πλέον γνωστό ότι επιλύει σημαντικά ψυχοσωματικά προβλήματα.(8)
Σήμερα, η θεραπευτική κοινότητα βασιζόμενη στα ερευνητικά και θεραπευτικά αποτελέσματα από την επαφή ανθρώπου-σκύλου, έχει αναγνωρίσει και εντάξει στο θεραπευτικό πλαίσιο την Υποβοηθούμενη από Σκύλο Θεραπεία (Animal Assisted Therapy, Canine) σε πολλά πεδία, όπως στην εργοθεραπεία, τη λογοθεραπεία, την ψυχολογική υποστήριξη, τη φυσιοθεραπεία κ.ά. Αυτό μας δείχνει πως ο ισχυρός δεσμός που δημιουργείται ανάμεσα στους ανθρώπους και τα ζώα, έχει πολλά να μας προσφέρει ακόμα…
Κωνσταντίνα Θανάσουλα
Animal Assisted Therapy Specialist
Therapy Dogs Trainer
Βιβλιογραφία
- Antonacopoulos N. M. D., Pychyl T. A. (2010). An examination of the potential role of pet ownership, human social support and pet attachment in the psychological health of individuals living alone. Anthrozoös 23, 37–54.
- Ritchie H., Roser M. (2018). Mental Health
- Westgarth C., Christley R. M., Christian H. E. (2014). How might we increase physical activity through dog walking?: a comprehensive review of dog walking correlates.
- Beetz, Andrea, et al. “Psychosocial and psychophysiological effects of human-animal interactions: the possible role of oxytocin.” Frontiers in psychology 3 (2012): 234.
- Pop, Denisa Ana, et al. “Physiological Effects of Human-Animal Positive Interaction in Dogs: Review of the Literature.” Bulletin of University of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine Cluj-Napoca. Animal Science and Biotechnologies 71.2 (2014): 102-110.
- Moretti, Francesca, et al. “Pet therapy in elderly patients with mental illness.” Psychogeriatrics 11.2 (2011): 125-129.
- Hawkins R. D., Hawkins E. L., Tip L. (2021). ‘I Can’t Give Up When I Have Them to Care for’: People’s Experiences of Pets and Their Mental Health. Great Britain. Taylor & Francis
- Psychophysiological and emotional effects of human–Dog interactions by activity type: An electroencephalogram study